Inteligentny dom - Topologia logiki
20 lat temu na rynku raczkującej jeszcze w Polsce inteligentnej automatyki budynku mieliśmy do wyboru tylko jeden rodzaj systemów. Nasz inteligentny dom był wtedy tylko przewodowy, inaczej zwany magistralny. Od tego czasu dokonała się rewolucja w tej dziedzinie i obecnie do wyboru mamy systemy magistralne oraz bezprzewodowe. Różnice w kwestii “radio / kabelek” opisaliśmy już w dziale “komunikacja”. Czas jednak poruszyć najważniejszą cechę systemów automatyki, czyli podział na systemy centralne a systemy o logice “inteligencji” rozproszonej. Koniecznie zapoznaj się z poniższym opisem, a przekonasz się jak istotne ma to znaczenie dla bezawaryjności Twojej instalacji.
Systemy scentralizowane
Inteligentny dom o topologi centralnej charakteryzuje się tym, że o wszystkim decyduje jednostka nadrzędna, zwykle zwana centralą systemu. Obrazuje to prosta animacja video którą dołączyliśmy do opisu. Działa to tak, że do działania instalacji potrzebna jest centrala przez którą przechodzą wszystkie dane z czujników, przycisków i wszystkiego co jest podłączone do systemu. Przyciskamy przycisk, informacja “leci” do centrali, centrala analizuje i wedle zaprogramowanych algorytmów wysyła informacje do modułu wykonawczego o akcji. Np. zapal światło albo otwórz roletę. Czujnik wykrył obniżenie się temperatury, wysyła informację do centrali, centrala analizuje i wysyła informację do modułu wykonawczego podłączonego do systemu grzewczego o włączeniu obwodu grzewczego.
Moduły wykonawcze w systemie scentralizowanym nie posiadają własnej logiki więc bez centrali są urządzeniami “martwymi” – ale nie zawsze. Jeżeli decydujemy się na system centralny powinniśmy się zorientować czy posiada on jakiekolwiek zabezpieczenia na wypadek awarii centrali. Takimi zabezpieczeniami mogą być np. mikrostyki na modułach wykonawczych. Jeśli nastąpi awaria centrali możemy sobie wtedy np. włączyć światło. W niektórych systemach jest to przepisanie wejścia modułu do jego wyjścia. W takim wypadku zwykły włącznik mechaniczny będzie w stanie włączyć jakiś obwód pod warunkiem, że instalacja zostanie bardzo dobrze przemyślana i zainstalowana przez instalatora. Ta zasada zwykle jest stosowana w systemach bezprzewodowych które praktycznie zawsze są systemami scentralizowanymi. Powyżej wymienione zabezpieczenia nie powodują przeniesienia logiki do modułów wykonawczych, innymi słowy w przypadku awarii centrali nie możemy liczyć na ogrzewanie (poza nielicznymi wyjątkami), nie możemy liczyć na integrację z alarmem, monitoringiem, systemami rekuperacji, klimatyzacji, nie zadziała nam jakikolwiek algorytm oparty o harmonogram czy o kilka warunków nie mówiąc o algorytmach zaawansowanych. Ale przynajmniej włączymy sobie oświetlenie lub otworzymy roletę. Zanim zdecydujemy się na taki system, zapytajmy instalatora co nam będzie działać w przypadku kiedy jednostka nadrzędna odmówi posłuszeństwa, a najlepiej jeśli instalator sam może nam pokazać na podstawie swojej instalacji jak będzie zachowywać się system po jej odłączeniu.
Systemy o logice / inteligencji rozproszonej
Systemy o logice rozproszonej działają zupełnie inaczej niż systemy centralne. Nie posiadają one jednostki nadrzędnej jaką jest centrala w systemach centralnych. W tym przypadku każdy moduł wykonawczy, czujnik, każde urządzenie systemu samo dla siebie jest centralą. Jak widać na dołączonej animacji inteligentny dom o logice rozproszonej posiada tyle procesorów logicznych ile posiada urządzeń systemowych. Za pomocą magistrali komunikacyjnej wszystkie urządzenia pomiędzy sobą “rozmawiają”, każdy moduł widzi wszystko co dzieje się w instalacji. Na podstawie tych informacji każdy moduł może sam, autonomicznie wykonać określoną, wcześniej zaprogramowaną czynność.
Klikamy przycisk, przycisk ten wyśle informację o jego przyciśnięciu do wszystkich urządzeń w systemie, wtedy każde z urządzeń może wykonać akcję. Np. sterownik lampy ją włączy. Czujnik temperatury wyśle nowy pomiar do wszystkich urządzeń w systemie, wtedy np. moduł grzewczy sam zdecyduje o podniesieniu bądź obniżeniu temperatury. W zależności od producenta urządzeń systemów rozproszonych.
Czy to znaczy, że systemy o inteligencji rozproszonej nie posiadają centrali? Nie do końca. Tyle, że nie jest to centrala, a raczej serwer systemu i nie odpowiada on za logikę lub odpowiada za częściową, zwykle mniej istotną logikę. Serwer nie jest jednostką nadrzędną, ale potrzebny jest do połączenia ze światem zewnętrznym jeśli chcemy zdalnie sterować instalacją za pomocą telefonu, tabletu, komputera. Służy też do integracji z urządzeniami za pomocą sieci LAN, internetowej. Bez niego zwykle cały system działa, ale jest on doskonałym dodatkiem do instalacji w topologii rozproszonej wzbogacając go o wiele “smaczków”.
Podsumowanie
Systemy o inteligencji rozproszonej z pewnością są najlepszym wyborem ze względu na fakt, że nie ma w nich elementu nadrzędnego który unieruchomiłby całość lub większą część instalacji podczas jego awarii. Wybór systemu rozproszonego możliwy jest jednak tylko wśród systemów magistralnych. Wszystkie bezprzewodowe systemy na rynku są systemami centralnymi, więc idealnie jest kiedy na inteligentny dom decydujemy się w trakcie budowy bądź gruntownego remontu.
1. Funkcjonalność
Dowiedz się jakiej funkcjonalności powinieneś oczekiwać w Twojej instalacji
4. Topologia logiki
Najważniejsza cecha systemów inteligentnych. Logika centralna lub rozproszona.
Systemy polecane przez i-Future
Wieloletnie doświadczenie firmy i-Future w zakresie inteligentnych instalacji pozwoliło nam zawęzić swoją ofertę do systemów spełniających najwyższe wymagania w kwestii bezpieczeństwa, bezawaryjności oraz funkcjonalności, a przy tym atrakcyjnych cenowo.
Firma i-Future zajmuje się też szkoleniami dla firm instalacyjnych w zakresie instalacji oraz programowania systemów automatyki budynkowej.
